Çoğumuzun çocukluk yıllarında tanıştığı bisiklet, son yıllarda sosyalleşme, sağlıklı yaşam, kilo vermek, kas inşası, şehir hayatının yorgunluğunu atmak ve doğaya kaçmak için sık kullanılır oldu. Hafta sonlarında arkadaşlar ile birlikte turlar düzenleyerek şehirlerden uzaklaşmak ya da yaz döneminde fotoğraf çekimi için çadırını çantanı bisiklete atıp doğaya karışmak ve çadır kurmak insanların yaşam alanını bir nebze de olsa rahatlattı. Kimileri ise bisikleti hayatının odak noktasına alarak tüm işlerini bisiklet kullanarak geçirmeye başladı. Hatta şehir içindeki tüm işlerini bisikletle yapmaya başladılar. Diğer ülkelerde, özellikle Avrupa da ve Uzak Doğu ülkelerinde çok sık tercih edilen bisikletin ülkemizde yayıldığı günlerde özellikle de kış mevsimi başlangıcında bakımını yaptınız ya da yaptırdınız mı?
Çoğu kişi için bu cevap hayır. Bisiklet binmek ne kadar keyifli ise bakımsız binmek te bisiklet için bir o kadar zararlı ve sizin için tehlikeli. Belli yerlerde arızalanabilir hatta kaza yapmanıza bile sebep olur ki bisiklet kazası ile ilgili bir olayı Bafa Gölü Tabiat Parkı yazımda anlatmıştım. Bisiklet diyip geçmeyin tehlikeli olabilir.
Şimdi gelelim basit bakım aşamalarından hangilerini yapacağınıza. İlk ve en basit kontrol ile başlamak gerekirse;
Lastik Kontrolü : Öncelikle lastikler kontrol edilmeli. Tabi burada kullandığınız bisikletin tipi de önemli. Genellikle şehir bisikleti kullandığınızı varsayarak asfalt yolda ilerliyorsanız daha fazla hava ile doldurmanızda fayda var. Az efor ile çok yol alabilirsiniz. Ya da arazide kullanacaksanız tekerleklerdeki daha az hava sizin rahatsız olmanızı engeller. Ayrıca tekerlekleri diş fırçasına benzer fırça ile fırçaladığınızda da kılcal ayrıkları görebilir ve değişim zamanı geldiğini anlayabilirsiniz. Değişim zamanı geldiyse mutlaka değiştirmelisiniz. Yolda bırakabilir.
Zincir Bakımı : Zincir eğer uzamış, yağdan dolayı toz kapmış ve üzerinde tabaka biriktirmiş ise vites dişlilerinize zarar vermeye başlayacaktır. Gözle görülür bu kirliliğin kolay yöntemi ise şu. Benzin de öneriyorlar ama ben mazot ile önericem. Bir boya fırçası alın ve bir kaba mazot dökün ve fırçanızı bu mazota batırıp zincirlerdeki kalıntıları temizleyin. Biraz meşakkatli olabilir lakin uzun süre işinizi görür. Temizleme işlemi bitti ise sonra sıra geldi yağlamaya. Eğer daha önce yağlamadıysanız yani aldığınızda üzerinde bulunan yağ duruyorsa size tavsiyem ince yağ ile yağlamanızdır. Nadiren de olsa bazılarının kalın gres yağlarını tercih ettiğini gördüm şüphe götürmez bir gerçektir ki bu yağlar tozu çok kolay üstüne çekeceği için ince yağları tercih etmenizde fayda var, bir süre bekledikten sonra bir bez yardımı ile kurulayın. Bunun iki sebebi var. Birincisi az önce bahsettiğimiz tozu üzerine çekmemesi için, ikincisi sürerken üzerinize yağ sıçramasını önlemek için. Zincir bakımınız bitti mi o zaman;
Vites Dişlileri : Vites dişlilerini temizleyin. Vites dişlileri için uzun bir fırça bulamayabilirsiniz. Bunun için ise ince bir bezden yararlanabilirsiniz. Dişliler arasındaki biriken tortuyu bez yardımıyla kazımak zor olabilir eğer bu kadar fazla birikim varsa uzun fırça tercih etmelisiniz küçük birikim var ise bez yardımıyla temizleyin ve yine zincir bakımındaki gibi ince bir yağ ile yağlayın ve bez ile fazla yağı kurulayın.
Vites telleri : Gözle göremeseniz de vites telleriniz zamanla suyun etkisinde kalır ve paslanmaya başlar. Küçük aralıklarla buralara yağ sıkmanız vites değişimlerindeki farkı size gösterecektir.
Fren Bakımı : Frenler V fren ve disk fren ve hidrolik fren olmak üzere üçe ayrılıyor. V fren yani eski usül frenlerin bakımı daha da kolay. V frenlerin fren tellerini vites telleri gibi yağlamanızda fayda var. Burgulu olan fren tellerinizden bazı küçük teller kopmaya başladıysa fren telinizi değiştirin. Eğer fren pabuçları aşınmışsa (ki gözler görünür şekildedir) söküp yenileyebilirsiniz. Eğer ki disk frene sahip bir bisikletiniz var ise disk temizliği için balata temizlik spreylerinden yararlanabilirsiniz. Ortalama şu kadar zamanda değiştirin gibi tavsiyede bulunmuyorum yolda etkisiz olduğunu gördükçe değiştirmenizde fayda var. Bu süreyi 1 yıl olarak baz alanlar çoğunlukta. Hidrolik bir frene sahip bisikletiniz var ise de bunun için tamirciye götürün çünkü hidrolik yağ değişimi gerekiyordur siz yapamayabilirsiniz.
Tur öncesi ve tur sonrasında ise yapılması gerekenleri kısaca söylemek gerekir ise de; tur öncesinde lastik havaları ve genel görünüşte çatlak yırtık olan yer var ise dikkat edilmeli. Tur sonrasında da çamur ve benzeri malzemeler varsa temizlenmelidir. Basınçlı sudan uzak durmakta fayda var. Zira suyun çok ulaşmaması gereken bölgelere ulaşabilir. Bunun yerine nemli bezle silip kurulamak daha işinize yarar bir durumdur.
Genel olarak toparlamak gerekir ise bisikletler de arabalar ya da motorsikletler gibidir. Bakım zamanı geldiğinde bakım isterler. Bu bakımları zamanında yapmak hem bisikletinizi uzun ömürlü yapar hem de güvenlik açığınızı kapatır. Şimdiden keyifli turlar.
Umarım faydalı olmuştur. Hoşçakalın.
