250 Gr altı Drone İçin İzin Almak Gerekir mi? -

Drone’ların birçok kişi tarafından edinilmesi ve uçuşların gerçekleştirilmesi birkaç sene öncesine kadar bir yasal çerçeve içerisinde değildi. Sektörün ilk zamanlarında herkes serbestçe uçuş gerçekleştirebiliyordu. Fakat, her serbestlikte olduğu gibi bunda da suistimaller gerçekleşti ve devletin bu konuda yasal düzenleme getirmesi gerekti. Ülkemizde sivil havacılık sektörünü denetleyen devlet kurumu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’dür (SHMG). SHGM, getirdiği mevzuatla drone uçurmayı belirli şartlara bağladı. Artık, bu şartlara uymayan her drone kullanıcısı cezalandırılmakta veya mülki idarenin emri olan yerlerde drone’lar herhangi bir ihtara gerek duyulmadan düşürülmektedir. Peki, mevzuata uygun bir şekilde drone uçuşu gerçekleştirmek için neler gerekiyor? Drone Ehliyeti nerden ve nasıl alınır? Drone sertifikası tüm drone modelleri için alınmalı mı? Bu yazımızda bununla ve İha kaydı ile ilgili detaylı bilgi vermek istiyoruz.

SHGM Düzenlemesine Dahil Olan Drone’lar (İnsansız Hava Aracı – İHA) Hangileridir?

Devlete ait İHA’lar, kapalı mekanda kullanılanlar, yere bağlı olan cihazlar veya balonlar ve kalkış ağırlığı 500 gr’dan az olan İHA’lar hariç bütün İHA’lar bu mevzuata dahildir.

İHA’lar Kaç Sınıfa Ayrılıyor?

Kalkış ağırlıklarına göre sınıflandırılan İHA’lar şimdilik 4 sınıfa ayrılmıştır. Ağırlıklarına göre, 500gr ve 4 kg arası iha0, 4 kg ve 25 kg arası iha1, 25 kg ve 150 kg arası iha2, 150kg ve üstü iha3 olarak sınıflandırılmıştır.

Hangi Drone Sınıfları Kayıt Ettirilmek Zorundadır?

SHGM’den lisanslı satıcıdan alınan İHA’lardan iha0 ve iha1 sınıfındaki İHA’lar SHGM’nin online sistemi üzerinden iha kaydı yaptırmak zorundadır. Bunun için, ithalatı gerçekleştiren ve satışı yapan firma TC kimlik no’nuzu sisteme girerek İHA’yı size devretmeli ve siz de sistem üzerinden bu devri kendi üzerinize kabul etmelisiniz.

Yurtdışından Drone Getirdim, Nasıl Kayıt Edeceğim?

Eğer iha0 ve iha1 kategorisine dahil olan İHA’lardan birisini yurdışında satın aldıysanız, detaylı bilgilerini sisteme girerek üç gün içerisinde kayıt ettirmek zorundasınız. Bu bilgiler; İHA’nın üreticisi, marka ve modeli, seri numarası, üretim yeri ve tarihi, maksimum kalkış ağırlığı, İHA sahibinin TC kimlik numarası, adresi ve iletişim bilgileri ve adli sicil kaydı.

Yurtiçinde Satın Aldığım İHA’yı Nasıl Kayıt Ettireceğim?

Eğer ki yurtiçinde bir firmadan İHA satın alacaksanız, ithalat izni olan bir firmayı tercih edin. Yukarıdaki istenen bilgilerin çoğunu ithalat izni olan bu firma sizin yerinize zaten doldurmuş oluyor. Haliyle sizin yapmanız gereken sadece satın aldığınız İHA’yı kendi üzerinize almak. Bunu da SHGM’nin websitesinden yapabilirsiniz.

İHA’mı Kayıt Ettim ve Bana Bir QR Kod Verildi. Bu Ne Anlama Geliyor?

Sistemin size verdiği QR kod, izinli İHA’nın belgesidir. Bunu, İHA’nızın görünen bir yerine yapıştırmak zorundasınız.

İHA Sahibi Oldum, Bundan Sonra Ne Yapmalıyım?

iha0 ve iha1 kategorisinde bir İHA sahibiyseniz, SHGM üzerinden sisteme kayıt olmalı ve İHA’nızı bu sistemde oluşturduğunuz hesabınıza kaydetmelisiniz. SHGM’ye kayıt için şu belgeler gerekmektedir: TC Kimlik No, isim, soyisim ve ikametgah bilgileri, telefon, e-posta ve iletişim bilgileri, 18 yaşından büyükler için adli sicil kaydı, 18 yaşından küçükler için noter tasdikli cezai sorumluluk kabul ettiklerine dair belge.

İHA Uçuş Türleri Nelerdir?

Mevzuata göre İHA uçuş türü iki adettir. Hobi veya Sportif amaçlı ve Ticari Amaçlı

Hobi veya Sportif Amaçlı Uçuş Nedir?

İHA’nızı yerleşim alanları dışında veya şehir içinde mülki idare tarafından belirlenen alanlarda uçurmak istiyorsanız, siz bu işi hobi veya sportif amaçlı gerçekleştiriyorsunuz demektir. Örneğin, İstanbul’da Yenikapı Miting Alanı ve Maltepe Sahili Etkinlik Alanı’nda hobi amaçlı uçuşlar için izin verilmiştir. Ayrıca, mülki idarenin yasaklamadığı şehir dışı alanlarda da hobi amaçlı uçuşlar gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için İHA pilotluk sertifikasına gerek duyulmamaktadır.

Ticari Amaçlı Uçuş Nedir?

Şehir içerisinde, yerleşim alanlarında uçuş gerçekleştirecekseniz, hobi amaçlı da olsa mevzuata göre bu uçuş ticari amaçlı uçuş olarak belirlenmiştir. Bu uçuşu gerçekleştirebilmek için iha0 veya iha1 kullanıyorsanız SHGM’den yetkili uçuş okullarıdan İHA Pilotluk Sertifikası almanız ve SHGM’den de uçuş izni almanız gerekmektedir.

İHA Pilotluğu Nedir?

iha0 ve iha1 sınıfındaki İHA’ları uçurmak için yetkili uçuş okullarından İHA pilotluğu dersleri almanız gerekmektedir. Bu derslerin sonunda yetkili uçuş okulu size Drone sertifikası ve drone ehliyeti vermelidir. Siz, sertifikayı sisteme yüklemek ve drone ehliyetini her uçuşta yanınızda bulundurmak zorundasınız. Sertifikayı almaya hak kazanmak için belirlenmiş dersleri almak ve her derste bulunmak zorundasınız. Şimdilik herhangi bir sınava gerek duyulmamaktadır. İHA pilotluk sertifikasını aldıktan sonra, SHGM’de oluşturduğunuz hesabınıza girerek ticari pilotluk kaydı için başvuru yapmalısınız. Bunun için size verilen sertifikayı, sertifika türünü, vesikalık fotoğrafı ve sağlık raporunu sisteme yüklemelisiniz. Sağlık raporunu, B sınıfı ehliyet alırken verdiğiniz sağlık raporu gibi sağlık ocaklarından temin edebilirsiniz.

Ayrıca son gelen düzenleme ile sertifika veren yetkili uçuş okulları pilotluk ehliyeti de vermek zorundadır. Bu ehliyetinizi de mutlaka yanınızda bulundurmalısınız.

Drone Uçurmak İçin Alınması Gereken İzin Nedir?

İHA Uçuş İzni Nedir? Hangi Durumlarda İzin Almak Gerekir?

iha0 ve iha1 sınıfındaki İHA’larla sportif ve amatör amaçlarla uçuş gerçekleştirilecekse, belirlenen alanlar dışında (şehir içi, uçuşa yasaklı bölgeler vb.) SHGM’den izin almaya gerek yoktur. Fakat, mevzuattan habersiz kolluk kuvvetleri ile sorun yaşamamak adına ilgili bölgenin kolluk kuvveti merkezine (jandarma karakolu veya polis karakoluna) giderek durumu anlatmanızda fayda vardır. Ayrıca, uçuş yapılacak alanın en üst mülki idaresinin yasaklamaları varsa ona da uyulması zorunludur.

iha0 ve iha1 kategorisindeki İHA’larla ticari amaçlı uçuş gerçekleştirilecekse ve bu uçuş şehirlerin ve meskun mahallerin dışında ise yine SHGM’den izin almaya gerek yoktur. Fakat yine burada uçuşa yasaklı bölgelere ve uçuş kurallarına dikkat edilmelidir.

ihao ve iha1 kategorisindeki İHA’larla ticari amaçlı uçuş gerçekleştirilecekse ve bu uçuş yerleşim alanları içerisinde ise, uçuşa yasaklı bölgeler haricinde SHGM’den izin alınması gerekmektedir. Bunun için SHGM’nin sitesinden uçuş izni talep formunun doldurulması gerekmekte ve bu alanda sorulan her soruya cevap verilmek zorundadır. SHGM’nin mülki idareye ilettiği uçuş izni talebi olumlu görülürse uçuş bilgileri NOTAM’da yayınlanır. Olumsuz görüş geldiğinde izin verilmez. Bu süreç şu an çok uzun sürebilmekte ve bazen normal süre olan 1 ayda çıkamamaktadır. Bunun için gerekirse o bölgenin mülki idaresine bizzat giderek evrağınızı kontrol etmenizde fayda bulunuyor.

Drone Uçurmanın Yasak Olduğu Bölgeler Nerelerdir?

Şu bölgeler, SHGM’nin onayı olmadan tüm İHA’ların uçuşuna kapalıdır:

Havalimanlarına, yüksekliğe bağlı olmaksızın 9 km mesafedeki alanlar,
Yerleşim alanları (izin gerektiriyor),
Havacılık Bilgi Yayınında (AIP) yer alan “yasak, tahditli ve tehlikeli sahalarda”,
Askeri binalar ve tesisler, cezaevi, akaryakıt depoları ve istasyonları, silah/fişek fabrika ve depoları gibi kritik yapı, tesis ve varlıkların çevresinde,
NOTAM ile ilan edilen sahalarda uçuş yapmak yasaktır.

İHA Uçurmanın Şartları Nelerdir?

İzin alınmış ticari ve sınırlandırılmamış amatör ve ticari İHA uçuşlarında şu kurallara uyulması şarttır:

Sadece gündüz vakti uçuş yapılmalıdır.
En az 2 km görüş alanına sahip hava koşullarında uçulmalıdır.
İHA yatayda 500 metreyi geçmeyecek şekilde pilotun görüş alanında olmalıdır.
Yerden 120 metreden fazla yükselme gerçekleştirilmemelidir.
İnsan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta uçuş gerçekleştirilmelidir.

Satın Alınan İHA’nın Sisteme Kayıt Edilmesi için Minimum Ne Kadar Ağırlığa Sahip Olması Gerekir?

Satın aldığınız İHA, 500 gr ve üzerinde ise, ne amaçla uçuş yapacaksanız yapın SHGM’ye kayıt ettirilmesi zorunludur. 500 gr ve altında bulunan DJI Spark gibi, DJI Mavic Air gibi İHA’lar sisteme kayıt ettirilmek zorunda değildir. Fakat bu limitin ileriki zamanlarda değişme ihtimali de bulunmaktadır.

Gece Vakti Uçuş Gerçekleştirilebilir mi?

İzin almış olsanız dahi güneş battıktan sonra uçuş gerçekleştiremezsiniz.

Benim Üzerime Kayıtlı Olan Bir İHA’yı Pilotluk Sertifakası Olan Başka Biri Kullanabilir mi?

Pilotluk sertifikasına olan tüm bireyler İHA sahibinin izni ile kullanım sağlayabilir. Burada unutulmaması gereken husus uçuş sırasında oluşabilecek tüm sorumluluğun İHA sahibine ait olduğudur.